Her psikoterapistin teorik eğitimini aldığı bir ya da birden fazla psikoterapi yaklaşımı vardır. Bu teorik yaklaşımlar, insanların problemlerini anlamlandırma ve tedavi planı oluşturma konusunda psikoterapistlere yol haritası sunar. 

Amerikan Psikoloji Derneğine (APA) göre bu yaklaşımlar 5 ana başlık altında toplanabilir.

1. Psikanaliz ve Psikodinamik Terapiler: Bu yaklaşıma göre psikolojik sorunların sebebi, bastırılmış bilinçdışı çatışmalardır. Terapi odasında danışan, kaygıları, rüyaları ve fantezileri hakkında özgürce konuşurken terapist yaptığı yorumlar ve sorduğu sorularla danışanın geçmiş deneyimlerinin bugüne nasıl yansıdığını fark etmesini sağlar. Terapist ve danışan arasındaki ilişki ve bu ilişkinin yorumlaması tedavi sürecinde önemli bir rol oynar. Uzun soluklu ve süreç odaklı bir yaklaşımdır. 

2. Davranışçı Terapiler: Bu ekole göre geçmişte öğrenilen belli davranışlar şu anki hayatımızı negatif yönde etkiler. Terapide bu davranışların sebeplerinden çok değiştirilmesi üzerine çalışılır.

3. Bilişsel Terapiler: İşlevsel olmayan düşüncelerin işlevsel olmayan duygu ve davranışlara sebep olduğu düşünülür. SeanslardA bu düşüncelerin değişmesi üzerine çalışıldığında duygu ve davranışların da değişmesi beklenir. 

Bilişsel Davranışçı terapi bu iki bakış açısını birleştirir. Kabul ve kararlılık terapisi, diyalektik davranış terapisi, farkındalık odaklı bilişsel terapi ve şema terapi gibi farklı teorilerle zenginleştirilmiş çeşitleri vardır. Görece daha kısa süreli ve sonuç odaklıdır. 

4. Hümanistik Terapiler: Danışanın dünya görüşünün, yaptığı tercihlere etkisine odaklanılır. Terapistin amacı, deneyimlerinizi anlamlandırmanıza yardımcı olmak, duygularınızı yorumlamadan rehberlik ve destek sunmaktır. Varoluşçu terapi, geştalt terapi ve kişi odaklı terapi gibi çeşitleri vardır. Uzun soluklu ve süreç odaklıdır.

5. Bütüncül Terapiler: Terapistin farklı ekollerin eğitimini alarak danışanın ihtiyacına göre kullanmasıdır. 

 

Hangi Ekolü Seçmeliyim?

Her bir ekol, her psikolojik sorunu dayandıkları teorilere göre açıklar ve bir tedavi yöntemi sunar. Karar verirken önemli olan yaşadığınız sorun üzerine nasıl bir çalışma yürütmek istediğinizdir.